Vertaling van
"The God of Pantheism"
van John Burroughs
(Nederlands translation
by Rob Visser of The God of
Pantheism by John Burroughs )
De
term “religie” is een dubbelzinnig en veel misbruikt woord,
maar ik ben er van overtuigd dat niemands leven volledig is zonder enige
soort van een emotionele ervaring die religieus kan worden genoemd. Het
is niet noodzakelijkerwijs een duidelijke geloofsbelijdenis of geloof als
wel een aantrekking en streven in de richting van het Oneindige, of een
gevoel van ontzag en eerbied, geïnspireerd door de overweging van
dit prachtige en mysterieuze universum, iets dat een mens kan verheffen
boven puur egoïstische en materiële doelen, en zijn ziel kan
openen naar invloeden van de hoogste hemels van denken.
Religie
in enige vorm is net zo natuurlijk voor de mens als eten en slapen. De
mysteries van het leven en de verbazing en terreur van de wereld waarin
hij zichzelf vindt veroorzaken emoties van ontzag en angst en verering
in hem zo gauw zijn krachten van reflectie worden geboren. In de vroege
geschiedenis van de mens zijn religie, filosofie en literatuur een geheel.
Hij is, natuurlijk, bijgelovig voordat hij wetenschappelijk is; hij trilt
voor het bovennatuurlijke lang voordat hij het natuurlijke onder controle
heeft gekregen.
In onze tijd zien we het probleem van de Natuur
en God in een nieuw licht, het licht van de wetenschap, of van geëmancipeerde
menselijke rede, en de oude mythes betekenen weinig voor ons. We accepteren
de Natuur zoals we die vinden, en smeken niet om de interventie van een
God die er achter zit of er superieur aan is. De wetenschap vermoordt lichtgelovigheid
en bijgelovigheid, maar voor de goed uitgebalanceerde geest omvat het het
gevoel van verbazing, van verering, en van verwantschap dat we voelen in
de aanwezigheid van het wonderbaarlijke universum.
Het lijkt
mij dat er geen andere adequate oplossing is voor het totale probleem van
het leven en de Natuur dan wat “Pantheisme” wordt genoemd,
dat geest en materie, eindig en oneindig gelijk stelt en in deze diverse
uitingen een absoluut wezen ziet. God wordt het ene en enige uiteindelijke
feit dat het universum vult en waarvan we niet meer vervreemd kunnen zijn
dan dat we vervreemd kunnen zijn van de zwaartekracht.
Als we
deze macht God noemen ruikt het naar geloofsbelijdenissen en systemen,
naar bijgeloof, intolerantie, vervolging; maar als we het Natuur noemen
ruikt het naar de lente en de zomer, naar groene velden en bloeiende bosjes,
naar vogels en bloemen en de lucht en sterren. Ik geef toe dat het ook
naar tornado’s en aardbevingen, naar ziekte en dood ruikt, maar deze
dingen maken het des te meer werkelijk voor ons om God te beschouwen in
termen van universele Natuur – een natuur God waarin we werkelijk
leven en bewegen en ons bestaan leiden, waarmee onze verhouding net zo
intiem en constant is als dat van de baby in de baarmoeder van diens moeder,
of de appel aan de boom. Dit is de God die wetenschap en rede aan ons tonen – de
God die we met onze handen raken, met onze ogen zien, met onze oren horen,
en waarvan je niet kunt ontvluchten – een God die we dienen en plezier
doen door werken en niet door woorden, waarvan de verering daden is, en
wiens rechtvaardiging ligt in het aanpassen van onszelf aan zijn wetten
en die aan ons zijn mildheid ter beschikking stelt, een God die inderdaad
gaat van eeuwig durend tot eeuwig durend.
About the Universal Pantheist
Society
The purposes of the Society are: "to unite Pantheists everywhere into
a common fellowship, to undertake the conveyance of information about Pantheism
to the interested public, to encourage discussion and communication among Pantheists,
to provide mutual aid and defense of Pantheists everywhere, to stimulate a
revision of social attitudes away from anthropocentrism and toward reverence
for the Earth and a vision of the ultimate context for human existence, and
to take appropriate action toward the protection and restoration of the Earth."
Recognizing that freedom of belief is inherent in the Pantheist tradition, our
bylaws prohibit any requirement for or subscription
to any particular religious belief, doctrine, or creed. Persons uniting with the Society
do so to further their own understanding of Pantheists attitudes, and through their
fellowship with others find purposive means of expressing their faith in daily life.
You can renew your
membership online with MasterCard and Visa through PayPal:
You may also renew
by sending your
check to:
Universal Pantheist Society
P.O. Box 3499
Visalia, CA 93278
Contributions to the Universal Pantheist Society are deductible for income and estate tax purposes to the extent the law allows.
Society Publications
"If I am right in my diagnosis of mankind's present-day distress,
the remedy lies in reverting from the world view of monotheism
to the world view of pantheism, which is older and was once universal."
- Arnold Toynbee
|